Çocuklarda ve Yetişkinlerde DEHB Belirtilerinde Farklar bir çok başlık altında toplanır. Ancak öte yandan çok fazla ortak yönleri de vardır. Aşağıda bu belirtilerin farklarını detaylı bir şekilde bulabilirsiniz:
Çocuklarda ve Yetişkinlerde DEHB Belirtilerinde Farklar Çocuklarda DEHB Belirtileri
DEHB çocuklukta genellikle daha belirgin ve dışa dönük belirtilerle kendini gösterir.
1. Dikkat Eksikliği
- Görevlerde Odaklanma Zorluğu: Ders çalışırken, ödev yaparken veya bir görevi tamamlarken dikkatleri kolayca dağılır.
- Detaylara Dikkat Edememe: Basit hatalar yapabilirler ve detayları gözden kaçırırlar.
- Talimatları Takip Etmeme: Bir işi başlatır ama tamamlamadan bırakırlar.
- Eşyaları Kaybetme: Sık sık kalem, defter veya oyuncak gibi eşyalarını kaybederler.
- Sıkılma: Uzun süreli dikkat gerektiren görevlerden çabuk sıkılırlar.
2. Hiperaktivite
- Yerinde Duramama: Oturması gereken yerlerde sürekli kıpırdanma veya sandalyesinden kalkma.
- Aşırı Hareketlilik: Koşma, zıplama veya uygunsuz yerlerde aşırı hareketlilik sergileme.
- Sessizce Oyun Oynayamama: Sessiz ve sakin aktivitelerde zorlanma.
- Enerjilerini Kontrol Edememe: Fiziksel aktiviteleri durmaksızın sürdürme eğilimi.
3. Dürtüsellik
- Sıraya Girememe: Beklemeleri gereken durumlarda sabırsız davranışlar.
- Söz Kesme: Başkalarının konuşmalarını sık sık kesme.
- Tehlikeli Davranışlar: Sonuçlarını düşünmeden riskli hareketlerde bulunma.
Yetişkinlerde DEHB Belirtileri
Yetişkinlikte DEHB belirtileri daha içe dönük ve işlevsellikle ilgili sorunlar şeklinde ortaya çıkar. Hiperaktivite genellikle azalırken, dikkat eksikliği ve organizasyon zorlukları daha belirgin hale gelir.
1. Dikkat Eksikliği
- Görevleri Organize Etme Zorluğu: İş, ev işleri veya günlük sorumlulukları düzenleme ve önceliklendirmede sorun yaşama.
- Dikkat Dağınıklığı: E-postalar, toplantılar veya önemli belgeler gibi dikkat gerektiren işleri tamamlamakta zorlanma.
- Unutkanlık: Günlük görevleri, randevuları veya önemli tarihleri unutma.
- Detaylara Dikkatsizlik: Planlama gerektiren işlerde detayları atlama.
2. Hiperaktivite (Azalmış Ancak Hâlâ Mevcut Olabilir)
- Zihinsel Huzursuzluk: Düşüncelerin sürekli hızlı bir şekilde akması, “zihin gürültüsü.”
- Sabırsızlık: Sırada bekleme veya uzun süren etkinliklerde huzursuzluk.
- Daha Az Fiziksel Hiperaktivite: Hareketlilik azalmış olabilir, ancak sürekli kıpırdanma veya tırnak yeme gibi küçük hareketlerle kendini gösterebilir.
3. Dürtüsellik
- Düşünmeden Konuşma: Uygunsuz veya zamanlama açısından yanlış şeyler söyleme.
- Ani Karar Verme: Uzun vadeli sonuçları düşünmeden harcamalar yapma veya riskli kararlar alma.
- Sabırsızlık: Beklemeleri gereken durumlarda rahatsızlık hissetme.
4. Duygusal Belirtiler
- Kolay Sinirlenme: Küçük olaylara büyük tepkiler verme.
- Motivasyon Eksikliği: Başlangıçta hevesli olduğu bir işi bitirememe.
- Stres Yönetimi Sorunları: Yoğun tempoda veya karmaşık durumlarda kolayca bunalmış hissetme.
Çocuklarda ve Yetişkinlerde DEHB Belirtilerinde Farklar Temel Nedenleri
- Yaşla Gelen Sorumluluklar: Yetişkinlerde iş, aile ve finansal sorumluluklar gibi karmaşık görevler, DEHB belirtilerini daha belirgin hale getirebilir.
- Hiperaktivitenin Azalması: Çocuklarda görülen fiziksel hareketlilik, yetişkinlerde zihinsel huzursuzluğa dönüşebilir.
- Duygusal Farkındalık: Yetişkinler duygusal tepkilerini çocuklara göre daha iyi fark eder ama yine de kontrol etmekte zorlanabilirler.
- Adaptasyon: Çocuklar DEHB ile ilgili sorunlarını genellikle ebeveyn veya öğretmen desteğiyle aşarken, yetişkinler kendi başlarına çözüm bulmaya çalışırlar.
Bu farklar DEHB’nin yaşla nasıl değişebileceğini gösteriyor. Ancak her birey farklıdır ve belirtiler kişiden kişiye değişebilir.
