DEHB’de teknoloji kullanımı, hem büyük bir yardımcı hem de potansiyel bir engel olma olasılıklarına sahiptir. Esas itibarıyla, doğru şekilde kullanıldığında teknoloji, dikkat, organizasyon ve zaman yönetimi gibi zorluklarla başa çıkmada etkili bir araçtır. Ancak teknoloji bağımlılığı, DEHB’li bireylerde dikkat dağınıklığını artırır. Ayrıca, zaman yönetimini zorlaştırması mümkündür. Aşağıda bu iki konuyla ilgili ayrıntılı bilgiler ve çözüm önerileri verilmiştir:
1.DEHB’de Teknoloji Kullanımı: Yardımcı Olabilecek Uygulamalar
Not Alma ve Organize Olma Uygulamaları
- Evernote:
- Fikirlerinizi, yapılacaklar listenizi ve notlarınızı tek bir yerde toplamanıza yardımcı olur.
- Sesli notlar ekleyebilir, fotoğraf çekebilir ve bunları kategorize edebilirsiniz.
- Notion:
- Daha kapsamlı bir organizasyon aracı. Projeler, görevler ve notlar için çok yönlü bir yapı sunar.
- DEHB’li bireyler için görsel organizasyon sağlar.
- Microsoft OneNote:
- Ders notları, iş projeleri veya kişisel planlar için harika bir platform.
- Bölümlere ayrılmış not defterleri düzeni korumanıza yardımcıdır.
Hatırlatma ve Planlama Uygulamaları
- Todoist:
- Günlük, haftalık ve uzun vadeli görevlerinizi organize etmek için ideal.
- Hatırlatıcılar ve görevleri öncelik sırasına koyma özelliği sunar.
- Google Takvim:
- Randevuları, etkinlikleri ve yapılacak işleri görselleştirir.
- E-posta ile senkronize edilerek hatırlatıcılar gönderir.
- Any.do:
- Görev yönetimi, alışveriş listesi ve hatırlatıcıları bir arada sunan bir uygulama.
- Günlük görevlerinizi planlamanıza yardımcı olur.
Odaklanma ve Verimlilik Uygulamaları
- Forest:
- Telefonunuzu belirli bir süre kullanmamanız için teşvik eder. Bu süre boyunca sanal bir ağaç büyütürsünüz.
- Motivasyon sağlar ve odaklanmayı artırır.
- Focus@Will:
- Odaklanmayı artırmak için özel olarak tasarlanmış müzikler sunar.
- Freedom:
- Belirli uygulamaları veya web sitelerini engelleyerek dikkatinizi toplamanıza yardımcı olur.
Meditasyon ve Rahatlama Uygulamaları
- Headspace:
- Meditasyon ve mindfulness temelli egzersizler sunar.
- Zihin sakinleştirme ve odaklanmayı artırma konusunda yardımcıdır.
- Calm:
- Uykuya dalmayı kolaylaştıran sesler ve meditasyon teknikleri sunar.
- Breathe+:
- Nefes egzersizleriyle stres yönetimine yardımcı olur.
Zaman Yönetimi ve Proje Yönetimi Uygulamaları
- Trello:
- Görevlerinizi kartlara bölerek organize etmenize yardımcı olur.
- Projelerinizi görselleştirmenizi sağlar.
- Asana:
- Daha karmaşık görev yönetimi ve ekip çalışması için uygundur.
- DEHB’li bireyler için iş akışını düzenler.
Uyarıcı ve Hatırlatıcı Uygulamalar
- Pill Reminder – Meds Alarm: İlaç saatlerini hatırlamak için uygundur.
- Habitica: Sağlıklı alışkanlıklar oluşturmayı eğlenceli hale getiren bir takip uygulaması.
2. DEHB’de Teknoloji Kullanımı: Teknoloji Bağımlılığına Karşı Önlemler
Neden DEHB’li Bireyler Teknoloji Bağımlılığına Daha Yatkındır?
- DEHB’li bireyler, teknolojik cihazlardan gelen bilhassa hızlı ödüller nedeniyle bağımlılığa daha yatkındır. Örneğin, bir oyunda kazanmak veya sosyal medya beğenisi almak gibi.
- Sürekli değişen ve renkli içerikler, dikkat dağınıklığını artırır.
- Öte yandan aşırı teknoloji kullanımı, süre kontrolünü zorlaştırır. Kimi zaman, bireyler teknoloji kullanımı nedeniyle zaman kazanmak yerine zaman kaybeder.
Teknoloji Bağımlılığını Azaltma Stratejileri
- Zaman Sınırları Belirleyin:
- Telefon veya bilgisayar kullanımı için günlük bir süre sınırı koyun.
- iPhone’da Ekran Süresi, Android cihazlarda Dijital Denge özelliklerini kullanarak uygulamalara süre sınırı koyabilirsiniz.
- Bildirimleri Kapatın:
- Sosyal medya ve diğer dikkat dağıtıcı uygulamaların bildirimlerini kapatarak dikkatinizi koruyun.
- Ekran Kullanımını Planlayın:
- Teknolojik cihazları belirli zaman dilimlerinde kullanmaya çalışın.
- Örneğin, iş saatlerinde veya ders çalışırken sadece ilgili uygulamaları kullanın.
- Eğlence ve İş Arasında Denge Kurun:
- Teknolojik cihazları yalnızca iş ve öğrenme amaçlı değil, aynı zamanda eğlence amaçlı da kullanıyorsanız, bu aktiviteleri sınırlayın.
- Sosyal medya veya oyunlar yerine hobilerinize ve fiziksel aktivitelere zaman ayırın.
- Dijital Detoks Günleri Yapın:
- Haftanın bir gününü tamamen “ekranlardan uzak” geçirin.
- Bu süreyi doğa yürüyüşü, spor veya kitap okumak gibi aktivitelerle doldurun.
- Odaklanmayı Destekleyen Araçlar Kullanın:
- Focus Mode veya Do Not Disturb gibi özellikleri açarak yalnızca önemli bildirimlere izin verin.
- Alternatif Aktiviteler Bulun:
- Fiziksel egzersiz, yüz yüze sosyal etkinlikler veya yaratıcı aktivitelerle ekran başında geçirilen zamanı azaltabilirsiniz.
Çocuklar ve Gençler İçin Önlemler
- Zaman Çizelgesi Oluşturun: Teknoloji kullanımını belirli saatlerle sınırlandırın.
- Alternatif Aktiviteler Sunun: Çocukları dış mekan aktivitelerine, sanatsal etkinliklere veya kitap okumaya yönlendirin.
- Ebeveyn Kontrol Uygulamaları: Çocukların cihazlarındaki kullanım sürelerini izlemek ve sınır koymak için Google Family Link veya Apple Screen Time gibi uygulamalar kullanın.
Sonuç
Teknoloji, DEHB yönetiminde harika bir yardımcı olabilir, ancak dikkatli ve dengeli bir şekilde kullanılmalıdır. Önemli olan, teknolojiyi araç olarak kullanırken, bağımlılığın önüne geçmek için bilinçli sınırlar koymaktır.
